نمایش سایه گونهای از نمایشهای باستانی است که در آن عروسکهای تخت بین منبع نور و یک صفحه شفاف حرکت داده میشوند. نمایش سایه در گذشته اغلب در شب اجرا میشد و از چراغ نفتی یا شمع به عنوان منبع نور استفاده میکردند. سایهبازی از قدیمیترین فرمهای نمایشی است که در آسیای جنوب شرقی، چین، شبه قاره هند و ایران رواج داشته است.
اجرای نمایش زال و سیمرغ با مشارکت کودکان
نمایش سایه چه کاربردهایی دارد؟
از جمله کاربردهای نمایش سایه برای کودکان میتوان به مواردی مانند تقویت حس همکاری و هماهنگی در اجرا، افزایش توان حسی حرکتی، تقویت فن بیان و آموزش ساخت عروسک اشاره کرد.
اجراگران نمایش سایه در موزه ایرانک با مشارکت دادن کودکان و تعامل با آنها سعی بر بالا بردن تواناییهای دیگر کودکان مثل نقاشی، کاردستی، فن بیان و ... دارند.
آموزش سایهبازی به کودکان
نمایش سایه چگونه اجرا میشود؟
نمایش سایه از ترکیب نور، عروسک و سایه به وجود میآید. عروسکها در مقابل نور قرار میگیرند و سایه آنها روی پرده میافتد. اجراگران نمایش در آغاز از رابطهی نور و سایه و نقش مهم سایه در انتقال معنی نمایش برای کودکان توضیحاتی میدهند. سپس با استفاده از یک چراغ قوه و اشکال ساده به کودکان آموزش میدهند. در ادامه از آنها میخواهند جلوی منبع نور بایستند و با جلو و عقب بردن اشکال، سایههای بزرگ و کوچک ایجاد کنند.
ساخت عروسکهای تخت توسط کودکان
نمایشهای سایه موزه ایرانک
کودکان در حین ایجاد سایه میتوانند به جای عروسکها حرف بزنند. به این ترتیب یاد میگیرند که به سایهها هویت ببخشند و ازین طریق با چیستی نمایش آشنا میشوند. آنها با مقوا اشکال مختلفی میسازند و به یک چوب وصل میکنند تا بتوانند در دست بگیرند و حرکت بدهند. این اشکال در گروههای سنی مختلف بسته به اجرای نمایش متفاوت است. مثلا سیمرغ در نمایش سایه «زال و سیمرغ » برای گروه سنی دبستان و گرگ بدجنس و پلنگ در نمایش سایه «کدو قلقله زن» برای گروه سنی پیشدبستان. در موزه کودکی ایرانک نمایشهای سایه متنوع برای گروههای سنی مختلف اجرا میشود مثل «المر»، «مهمان ناخوانده»، «رستم و اکواندیو» و ....
بیشتر بخوانید: کدو قلقله زن
اجرای نمایش دویدم و دویدم
شگفتانگیزترین فرم نمایشی، نمایش عروسکی سایه است. سایه عروسکهای تختی که جان میگیرند و به ابزاری قابل هدایت و خلاق برای آموزش مبدل میشوند. این گونه از نمایش بر سنت، فرهنگ و تاریخ اساطیری جهان استوار است.
اجرای نمایش المر با حضور والدین و کودکان
قرنهای متمادی است که از عروسکها به عنوان ابزار آموزشی استفاده کردهاند. کودکان از روزهای اول زندگی با عروسکها ارتباط برقرار میکنند. او به جان دادن به اشیاء تمایل دارد. به اشیاء بیجان مثل لیوان، قاشق و... شعور میبخشد، حرکتشان میدهد و با آنها حرف میزند. عروسک میتواند چیزهایی که کودک به آن فکر میکند را به زبان بیاورد. والدین نیز با نمایش سایه بهواسطه نمادها و استعارههای آن ارتباط برقرار میکنند.
برای ثبت نام در کارگاههای موزه ایرانک به لینک زیر مراجعه کنید.
برای اطلاع از سایر کارگاههای موزه به لینکهای زیر مراجعه کنید:
کارگاه آموزش انیمیشن موزه کودکی ایرانک
کارگاه قصههای شاهنامه موزه ایرانک
تور نخودچیهای موزه ایرانک
اجرای نمایش عروسکی در موزه کودکی
موزه ایرانک: خیمهشببازی