موزه کودکی ایرانک فضایی برای یادگیری، تعامل و لذت است. دانشآموزان طی موزهگردی با شگفتیهای آموزش و پرورش در سیری تاریخی آشنا میشوند. سپس با پوشاک، عروسکها، اسباببازیها، نوشتافزارها، کتابها و... کودکان گذشته آشنا میشوند.
بازدید گروهی دانشآموزان از موزه کودکی ایرانک
ایرانیان در طول تاریخ همواره تعلیم و تربیت را به عنوان مهمترین ارکان جامعه برمیشمردند. شواهد تاریخی به دست آمده از کاوشهای باستانی نشاندهنده آن است که آموزش پدیدهای شناخته شده بوده. در ابتدا آموزش بر مبنای اصول ابتدایی زندگی، طبیعت و جغرافیای پیرامون انجام میگرفت. به تدریج در طی قرون مختلف همگام با تحولات حکومتها آموزش و پرورش نیز دستخوش تغییرات شد.
تور دانشآموزی شامل چه فعالیتهایی است؟
تور دانشآموزی ایرانک شامل فعالیتها و بخشهای متنوع و جذابی است. بعد از بازدید از دوره باستان، اسلام، قاجار و تحولات آموزش و پرورش. با اسباببازیهای مختفلی از دوران پهلوی آشنا میشوند و حتی سرگرم میشوند.
بخش باستان و آشنایی با درخت آسوریک
تور دانشآموزی موزه ایرانک از بخش باستان شروع میشود. در این قسمت مولاژ لوحهای مشق کودکان با قدمت ۳۰۰۰ سال پیش قرار گرفته است که روی آنها جملاتی کوتاه و ساده با خط میخی حک شده است.
لوح مشق یافته شده از تمدن ایلام باستان
دانشآموزان با درخت آسوریک (افسانه درخت خرما و بزی) کهنترین متن ادبی کودکان ایران آشنا میشوند. شیوه روایت درخت آسوریک به شکل مناظره است. کارکنان موزه ویژگیهای مناظره را برای آنها توضیح میدهند. این مناظره در واقع رجزخوانی درخت خرما و بز برای یکدیگر است.
دانشآموزان در حال شنیدن قصه درخت آسوریک
بخش اسلام و آشنایی با مکتبخانه
بخش اسلام موزه ایرانک بخشهای متعددی وجود دارد. به جز صندوقچهی موش و گربه «عبید زاکانی» که یکی از جذابیتهای موزه است. ماکتی از فضای یک مکتبخانه قرار گرفته که تعدادی کودک را در اطراف یک مکتبدار نشان میدهد. بازدیدکنندگان با شیوه درسخواندن کودکان کتابهای درسی آن دوران آشنا میشوند.
نمایی از مکتبخانههای دوران اسلام
آشنایی با آموزش و پرورش نوین بخش قاجار
در بخش قاجار با «میرزا حسن رشدیه» بنیانگذار آموزش نوین، «جبار باغچهبان» و کتابهای چاپ سنگی آشنا میشوند. در همه قسمتهای مربوط به آموزش و پرورش دانشآموزان در تعامل با کارکنان موزه و همفکری با هم به مقایسه شیوههای آموزشی گذشته میپردازند و تفاوت و شباهتها را پیدا میکنند.
میرزا حسنخان رشدیه بنیایگذار آموزش نوین در دورهی قاجار
در قسمت پوشاک توجه دانشآموزان به نوع پوشش کودکان در گذشته جلب میشود. پوشش کودکان در دوره اسلامی و قاجار به شکل والدینشان است. نمونههایی از پوشش کودکان قاجار به موزه اهدا شده که برای بازدید عموم قرار گرفته است.
پوشاک کودک دورهی قاجار
نمایشهای سنتی یکی از جلوههای مهم فرهنگ ایران است. در این قسمت دانشآموزان با انواع نمایش عروسکی، خیمهشببازی و ... آشنا میشوند. نمایش سایه از انواع نمایش سنتی ایرانی است. اجرای نمایش سایه از جذابیتهای اتاق نمایش موزه ایرانک به شمار میرود.
اسباببازیهای دوران پهلوی
دوران پهلوی علاوه بر میراث ارزشمند فرهنگ و آموزش دورهی اسباببازیهای متنوع و سرگرمکننده است. دانشآموزان پیش از هر چیز با اسباببازیهایی آشنا میشوند که به دست مردم عادی ساخته شده مثل اسکوترهای چوبی، فرفره و ... یکی از تلنگرهایی که که بعد از بازدید موزه برای بچهها ایجاد میشود سادگی اسباببازیهای قدیمی است. شاید بتوانند خودشان هم آنها را درست کنند!
در «گذر لوطی صالح» اسباببازیهایی را میبینند که هشتاد و چند سال پیش فردی به نام محمدرضا مصطفایینیا آنها را از جنس حلب ساخته. اسباببازیهای در اشکال مختلف مثل ماشین، سوت حلبی، قایق نفتی، لوکوموتیو قطار و ...
گذر لوطی صالح
نوبت به اسباببازیهای جدیدتر میرسد. نسل اول اسباببازیهای پلاستیکی و برقی. از آنهایی که با دیدنشان معلمها یاد خاطرات کودکی میافتند. البته در ایرانک اسباببازی دروه کودکی اشخاص هم هست. مثل عروسکهای بچگی خانم «زویا پیرزاد» نویسنده محبوب کشورمان.
بعد از عبور از گذر لوطی صالح و دیدن اسباببازیها به مهمترین نهاد کودکی ایران، کانون پرورشی فکری کودک و نوجوان میرسیم که در دوره پهلوی شکل گرفت. در این بخش دانشآموزان اطلاعات تازهای درباره «مهمانهای ناخوانده»، اولین کتابی که انتشارات کانون فکری پرورشی منتشر کرده پیدا میکنند و با نویسندگان و تصویرگران مهم ادبیات کودک مثل «صمد بهرنگی» و «فرشید مثقالی» آشنا میشنوند.
برای اطلاع از فعالیتهای گروههای سنی دیگر به لینکهای زیر مراجعه کنید:
موزه برای کودک: موزه کودکی ایرانک برای کودکان 2 تا 3 سال
موزه برای کودک: موزه کودکی ایرانک برای کودکان 3 تا 7 سال
موزه ایرانک: دوازده سال به بالا
.