انجوی شیرازی، ابوالقاسم

ابوالقاسم‌انجوی‌شیرازی در خانواده‌ای روحانی در شیراز به دنیا آمد. دوران کودکی را در همین شهر گذراند و پس از پایان دبستان با خانواده به تهران رفت. او در جوانی، ‌مدتی به پیروی از پدر خود سید‌خلیل‌صدرالعلما، ‌روحانی سرشناس شیراز، لباس روحانیت برتن کرد. سپس در رشته‌ی علوم‌سیاسی در دانشگاه تهران به آموختن ادامه داد. از استادان و شخصیت‌های بزرگ همدوره‌ی او که تأثیر فراوانی بر شخصیت او داشتند، باید از وحید دستگردی، ‌ملک‌ الشعرای بهار و جلال الدین همایی نام برد‌ اما آشنایی و دوستی او با صادق هدایت در سال ۱۳۱۸، در گزینش راه آینده ‌و گرایش او به پژوهش اثر شگرفی گذاشت. انجوی، ‌پس از شهریور ۱۳۲۰ برای آموختن بیشتر به سوئیس رفت و در سال ۱۳۲۶ به ایران بازگشت. آن‌ گاه با صبحی مهتدی نویسنده و قصه‌گوی کودکان آشنا شد. این دوستی او را به کار گردآوری و پژوهش داستان‌های فرهنگ مردم برانگیخت. انجوی پس از کودتای ۱۳۳۲ به سبب مخالفت با حکومت، به جزیره خارک تبعید شد. در این سال‌ها به چاپ نسخه‌ی جدیدی از دیوان حافظ و گزیده‌ شعرهای شمس همت گماشت و پس از بازگشت از جزیره‌ی خارک کار پژوهش و گردآوری فرهنگ مردم از راه رادیو را آغاز کرد. او در اولین برنامه‌ی رادیویی خود در سال ۱۳۴۰، ‌از روش پژوهش و گردآوری آداب و رسوم مردم سخن گفت و از شنوندگان خواست که قصه‌ها،‌ متل‌ها‌، ‌ترانه‌ها و چیستان‌های بومی خود را برای برنامه‌ی او بفرستند. این برنامه نزدیک به ۲۰سال به نام احساس و اندیشه هر چهارشنبه شب پخش می‌شد و پس از بارها دگرگونی با نام سفینه فرهنگ مردم و با اسم مستعار نجوا،‌ اجرا و پخش می‌شد. روش انجوی در گردآوری فرهنگ مردم، امانت‌داری کامل در روایت‌هاست. به باور او کودک ایرانی از همان روزهای نخست زندگی با قصه ‌انس گرفته است و لالایی‌ها، ‌نخستین قصه‌های موزون و آهنگین بوده‌اند که در جان کودکان نشسته‌اند. انجوی در سال ۱۳۴۶ جزوه‌ی راهنمای طرز نوشتن فرهنگ عامیانه را منتشر کرد. ‌او برای گردآوری و بررسی فرهنگ مردم به نقاط مختلف ایران سفر کرد. انجوی در سال ۱۳۷۲ درگذشت.